همان‌طور که می‌دانید چرخه طراحی، برای طراحی محصول یا سرویس‌های موفق استفاده می‌شود، که شامل چهار مرحله اصلی زیر است:

• تحقیقات
• طراحی
• اجرا
• ارزیابی

در مرحله اول این چرخه، با استفاده از تحقیقات کاربری، روش‌ها و تکنیک‌های آن، کاربران هدف، نیازها و مشکلات و نقاط درد‌شان مشخص شده و بعد از آن داده‌ها و اطلاعات مطابق با چرخه به مراحل بعدی وارد می‌شود تا پس از برنامه‌ریزی به طرح‌های بصری تبدیل شده و به اجرا درآیند. در آخرین مرحله یعنی ارزیابی، دوباره فرآیند‌ها ارزیابی می‌شوند تا از عملکرد صحیح چرخه مطمئن شد. اما بخش ارزیابی آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است چون در این مرحله است که باید از درستی و صحت داده‌های تحقیقات ‌کاربری و همچنین مسیری که در طراحی و اجرا پیش گرفته‌شده است اطمینان حاصل گردد که:

• آیا داده ها و اطلاعات تحقیقات کاربری درست و حقیقی است؟!

• آیا مواردی هم هست که نادیده گرفته شده یا بدفهمی ایجاد کرده باشد؟!

• مزایای ارزیابی تجربه کاربری

ارزیابی تجربه کاربری مانند فیلتر است و مشخص می‌کند که در فازهای طی شده تا ارائه محصول، روی چه مواردی باید تمرکز می‌شده، چه مواردی حذف و چه مواردی بیشتر از قبل باید تأکید شود. همچنین ارزیابی تجربه کاربری مجموعه‌ای از مهارت‌ها، روش‌ها و ابزارهایی است که همگی با همکاری هم ابتدا به کشف چگونگی درک صحیح از آدم‌ها و هر آنچه که در اطرافشان رخ ‌میدهد و سپس به بررسی تعامل او با سیستم یا محصول مورد نظر می‌پردازد. همچنین یک موضوع ذهنی است که بسیار به زمینه و موضوع پروژه بستگی دارد و می‌تواند با گذشت زمان تغییر کند، اما برای ارزیابی تجربه کاربری موفق، بارها سوالات و عباراتی مانند: کدام روش‌ها، کدام ساختار‌ها و در چه ابعاد پروژه‌ای، تکرار می شود. در این مرحله است که داده‌های همه مراحل مانند خون در پیکره پروژه مداماً باید از این فیلتر عبور داده شوند.

• کاربردپذیری

ارزیابی تجربه کاربری مانند فیلتر است و مشخص می‌کند که در فازهای طی شده تا ارائه محصول، روی چه مواردی باید تمرکز می‌شده، چه مواردی حذف و چه مواردی بیشتر از قبل باید تأکید شود. همچنین ارزیابی تجربه کاربری مجموعه‌ای از مهارت‌ها، روش‌ها و ابزارهایی است که همگی با همکاری هم ابتدا به کشف چگونگی درک صحیح از آدم‌ها و هر آنچه که در اطرافشان رخ ‌میدهد و سپس به بررسی تعامل او با سیستم یا محصول مورد نظر می‌پردازد. همچنین یک موضوع ذهنی است که بسیار به زمینه و موضوع پروژه بستگی دارد و می‌تواند با گذشت زمان تغییر کند، اما برای ارزیابی تجربه کاربری موفق، بارها سوالات و عباراتی مانند: کدام روش‌ها، کدام ساختار‌ها و در چه ابعاد پروژه‌ای، تکرار می شود. در این مرحله است که داده‌های همه مراحل مانند خون در پیکره پروژه مداماً باید از این فیلتر عبور داده شوند.

بخش ارزیابی تجربه کاربری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است چرا که در این مرحله، کیفیت دیزاین موجود از منظر کاربر مورد بررسی قرار می گیرد. همچنین از کیفیت داده‌های بدست آمده از تحقیقات کاربری که به مرحله‌ی دیزاین رسیده‌اند اطمینان حاصل می‌گردد. علاوه بر این نیازهایی از کاربر که دیده نشده‌اند در این مرحله فرصتی برای دیده شدن می‌یابند.

ارزیابی تجربه کاربری مجموعه ای از مهارت‎ها، روش‌ها و ابزارهایی است که در ترکیب باهم به کشف چگونگی درک انسان‌ها از سیستم، محیط و همچنین تعامل وی با محصول مورد نظر می‌پردازد. برای یک ارزیابی تجربه کاربری موفق فاکتورهای گوناگونی دخیل است که ابعاد سیستم، انواع کاربر و سطح بلوغ سیستم از مهمترین موارد می‌باشد. از مجموعه ابزارهای موجود برای ارزیابی تجربه کاربری به متداول ترین آن‌ها که تست کاربرد پذیری و دستورالعمل‌های ارزیابی اکتشافی است می‌توان اشاره کرد.

این مرحله (ارزیابی تجربه کاربری) به صورت کلی بر روی چگونگی استفاده عملی و واقعی کاربران از محصول یا سرویس تمرکز دارد و متناسب با اهداف و موقعیت‌های پروژه از تکنیک‌های مختلف استفاده می‌کند. مشخصا به منظور کشف میزان سهولت دست‌یابی کاربران به اهداف خود در سیستم و میزان رضایتمندی آن‌ها از تعامل می‌پردازد.

نکته قابل توجه در مورد متدهای ارزیابی تجربه کاربری این است لزوما نیاز نیست که ۳ مرحله قبلی گذرانده شده باشند و متخصص می‌تواند برای بهبود تجربه کاربری سیستم از این مرحله وارد چرخه دیزاین شود.

دوره ارزیابی تجربه کاربری به شما کمک خواهد کرد که به درک مواردی از قبیل زیردست یابید:

• چرخه یک دیزاین  سالم، مفهوم تعامل انسان و رایانه
• متدهای ارزیابی تجربه کاربری با حضور کاربر
• متدهای ارزیابی تجربه کاربری بدون حضور کاربر
• نقاط قدرت وضعف متدهای مختلف
• تمرین عملی بسیاری از متدها برای سیستم های فعال

سرفصل