بحث بر سر تعریف UX و UI از ابتدای معرفی این کلمات ادامه داشته است. UX معرف تجربه کاربری و UI معرف رابط کاربری است. آیا این تعریف روشن است؟ احتمالا این تعریف کمک زیادی به فهمیدن این مطلب نمی‌کند. در واقع می‌خواهیم ببینیم که رابط کاربری چگونه می‌تواند تجربه استفاده از یک محصول را تحت تاثیر قرار دهد. این دو کلمه همزمان ایجاد نشده‌اند. بدون شک این موضوع یکی از دلایلی است که موجب بوجود آمدن ابهام در مورد این کلمات شده است. آنها از ابتدا بطور واضح تعریف نشدند زیرا مفهوم این دو همزمان بوجود نیامده‌اند.
اول کلمه “رابط کاربری” بوجود آمد و این زمانی بود که کامپیوتر وارد بازار شد. در دهه ۹۰ دن نورمن که در شرکت اپل کار می‌کرد “تجربه کاربری” را برای اولین بار بکار برد. او در سن فرانسیسکو در یک مصاحبه ویدئویی توضیح می دهد که تجربه کاربری مربوط است به تجربه کلی کاربر با محصول، شرکت و خدمات آن. این تجربه همه چیز را در بر می‌گیرد، از سرویس مشتری تا اینکه محصول به چه راحتی از بسته بندی بیرون می‌آید.
بنابراین رابط کاربری کجا از آن جدا می شود؟ بسته به اینکه این سوال را از چه کسی بپرسید پاسخهای گوناگونی دریافت می کنید که UX و UI کاملاً جدا از هم هستند، یا اینکه مفهوم این دو با هم اشتراکاتی دارند، یا اینکه UI زیرمجموعه ای UX است. نحوه تعریف شما از UX تاثیر مهمی بر معنای این دو کلمه دارد.
یک خانه را در نظر بگیرید. چارچوب خانه ساختار فیزیکی آن است (برنامه نویسی)
سیستم سیمکشی برق و لوله کشی آب و تهویه هوا تشکیل دهنده عملکرد خانه هستند. (تجربه کاربری)
پنجره، دستگیره در، شیر آب و رنگ دیوار چگونگی تعامل صاحب خانه را با خانه و لذت بردن از آن تعیین می کند. (رابط کاربری)
در این مثال، این دو مفهوم جدا از هم هستند. آنها به هم وابسته اند اما همپوشانی اندکی وجود دارد. اگر طراحی UX تنها به عملکرد خانه مربوط است، ابتدا باید طراحی UX صورت گیرد و پس از تکمیل آن طراحی UI انجام شود.
از یک نقطه نظر دیگر مفهوم UX همه چیز است که با طراحی خانه شروع می‌شود و به آرامی تا ساخت همه اجزای خانه و تحویل آن به خریدار یا سازنده ادامه می‌یابد. در این سناریو، طراحی UI یا با طراحی UX همپوشانی دارد و یا به عنوان زیر مجموعه ای از آن برای طراحی رابط کاربری نهایی کاربر در نظر گرفته می‌شود.
در اینجا به بیان آنچه که در مورد آن بدون بحث توافق داریم، می‌پردازیم:
- بله، این دو کلمه به هم مربوطند.
- بله، این دو کلمه همپوشانی دارند.
- خیر، این دو کلمه را نمی‌توان بجای هم بکار برد. با اینکه بسیار این دو را بجای یکدیگر استفاده می‌کنند.
این مسئله چقدر اهمیت دارد؟ بسیار اهمیت دارد.
- یک کسب و کار که نیاز به طراحی یک محصول یا یک وب سایت دارد، باید بداند که چه سرویسهایی را خریداری می کند و در صورتی که این کار را بصورت داخلی انجام می دهد، چه کسی را باید استخدام کند و آن شخص چه مهارت هایی را باید داشته باشد.
- یک شرکت کوچک که بصورت داخلی کار UX و UI را انجام می دهد، ممکن است که به دنبال شخصی باشد تا هر دو این دو را انجام دهد و سرانجام یک طراح UI را استخدام می‌کند که مجموعه مهارتهای UX را ندارد و یا برعکس.
- بدون شناخت دقیق معنی این دو کلمه، ممکن است که فردی با شرکتی قرارداد ببندد که همه سرویسهای مورد نیاز او را نداشته باشد و یا تخصص ایجاد آنچه که به دنبال آن هستند را نداشته باشد.
- ممکن است که یک طراح که به دنبال یافتن کار است، با تقاضای کار دادن و حتی مصاحبه کاری برای موقعیت شغلی که به مهارت او مربوط نمی شود، وقت آنها را به هدر دهد و این به علت این است که فرد مسئول استخدام با این کلمات آشنایی ندارد.
واضح است که در عمل فهمیدن این دو کلمه ضروری است. توجه کردن به طراحی UX و UI برای محصول خود می تواند موجب موفقیت و یا شکست یک محصول یا سرویس شود.
به دلیل آنکه دن نورمن مفهوم تجربه کاربری را برای اولین بار بکار برد، می توان به سادگی تعریف او را مورد استناد قرار داد. اما، ۲۰ سال از زمانی که مفهوم تجربه کاربری متولد شده، می‌گذرد و در طی این مدت زبان، تکنولوژی و نیروی کار به مقدار زیادی تغییر کرده است.
تعاریف در متن معنی پیدا می کنند و متنی که این کلمه ها در آن تعریف می شوند زمان حال است. دانشگاه‌ها مکان خوبی برای واضح نمودن معنی کلمات می باشند. افراد برای تبدیل شدن به طراحان UX و طراحان UI چه چیزهایی را می‌آموزند؟
لیست دروس آموزش UX و آموزش UI در آکادمی وظایف هر کدام از این موقعیت ها را نشان می دهد.
وظایف اصلی طراح UX
- محتوا / استراتژی: تحلیل مشتری، تحلیل رقیب، ساختار و استراتژی محصول
- ایجاد نمونه های اولیه و ترسیم مدل دوبعدی: نمونه اولیه، تست کردن و تکرار، توسعه، برنامه ریزی، ترسیم مدل دوبعدی
- تحلیل و اجرا: هماهنگی با سازندگان، هماهنگی با طراحان UI، تحلیل و تکرار، دنبال کردن اهداف و یکپارچه سازی
وظایف اصلی طراح UI
- خصوصیات ظاهری: طراحی برند و گرافیک، راهنماهای کاربر، تحلیل مشتری، تحقیق طراحی
- خصوصیت پاسخگویی و تعاملی بودن: تنظیمات خاص برای همه ابعاد مانیتورها، تعاملی بودن و انیمیشن، پیاده سازی طراحی با برنامه نویس پروژه، ایجاد نمونه های اولیه UI، پیاده سازی با برنامه نویس پروژه
با وجود شباهت های معنایی، در عمل کاربرد آنها در بازار بسیار متفاوت است.
سه تفاوت اصلی میان طراحان UX و UI عبارتند از:
- UX به هدف و عملکرد یک محصول مربوط می شود. UI به کیفیت تعامل کاربر نهایی با محصول می پردازد.
- طراحی UI یک ویژگی هنری دارد زیرا که به طراحی و رابط کاربری محصول مربوط است. UI آنچه را که کاربر نهایی می بیند، می شنود و احساس می کند، تحت تاثیر قرار می دهد. UX بیشتر یک ویژگی اجتماعی دارد که عبارت است از تحقیق بازاری و ارتباط با مشتری ها برای درک نیازهایشان.
- UX بر مدیریت پروژه و تحلیل از طریق ایده پردازی، توسعه و ارائه، تمرکز دارد. UI بیشتر ویژگی تکنیکی دارد تا اجزای طرح را برای محصول نهایی ایجاد کند.
UX و UI مباحثی نیستند که بتوان از آنها بطور سطحی عبور کرد. بدون توجه به تعاریف و تقسیم بندی این دو، هر دو اینها قسمتهای ضروری توسعه و ارائه محصول می باشند. تحقیقات نشان می دهد که تجربه مشتری موجب افزایش درآمد می شود. UX و UI سرمایه گذاری در محصول و یا سرویس هستند.
محصول و یا سرویس چیزی است که مشتری برای آن پول خرج می کند. اگر این پول خرج کردن به آنها پاداشی را که به دنبالش هستند ندهد، به سراغ سرمایه گذاری بر روی محصولی می روند که این پاداش را به آنها بدهد.
چه یک شرکت، نیروی متخصص را در خود داشته باشد و چه آنها را استخدام کند، لازم است به این نکته توجه شود که هر دو UX و UI هم در تئوری و هم در عمل در بازار بصورت پویا عمل می‌کنند. این سوال باید مطرح شود: چگونه شما در تئوری و عمل در UX و UI پیشتاز خواهید بود؟ اگر آنها بطور مداوم مشغول یادگیری باشند به راحتی به این سوال جواب می دهند.
توجه داشته باشید که این دو کلمه هنوز به جای یکدیگر استفاده می‌شوند و در آینده نزدیک نیز تغییری در این استفاده جابجا اتفاق نخواهد افتاد. فرض نکنید که این کلمه ها توسط افراد به درستی استفاده می شوند. حتی اگر شخص متخصص این رشته باشد، ممکن است که او دیدگاه دیگری نسبت به نیروی کار در مورد طراحی UX و UI داشته باشد. کندوکاو کنید تا مطمئن شوید. هدف اصلی آن است که بفهمیم چه چیزی می خواهند. لازم نیست تا ثابت کنیم که افراد درست می‌گویند یا نه. زبان برای فهمیدن یکدیگر است. اگر شما همدیگر را می فهمید، تنها همین است که اهمیت دارد و هر دو UX و UI بر کارایی فهمیدن متکی هستند.
منبع: Usability Geek