آبراهام مازلو یکی از برجسته ترین نظریه‌های انگیزه انسانی را با «سلسله مراتب نیازمندی ها» ارائه داده است، که حکایت از شناخت عمیق وی در زمینه روانشناسی دارد.
مازلو درباره افرادی از گذشته مانند آلبرت انیشتین و الینور روزولت، به همراه دانش آموزان کالج نخبگان تحقیق و پژوهش کرد. پس از این مطالعات، سلسله مراتب نیازها را ایجاد کرد که شامل پنج گروه متمایز از نیازها است:
- فیزیولوژیکی
- ایمنی و امنیت
- عشق و تعلق خاطر
- عزت
- و خودشکوفایی
ارتباط هرم مازلو و طراحی تجربه کاربری
برای رسیدن به شادی، ابتدا باید نیازهای فیزیولوژیکی خود را برآورده سازیم؛ ناتوانی در انجام این کار ما را از اختصاص زمان و انرژی مورد نیاز برای برآورده ساختن نیازهای پیچیده تر مانع می‌سازد. به عنوان طراح، باید نوع نیازهایی که با محصول خودمان قصد برطرف سازی آنها را داریم را در نظر بگیریم، تا توجه مشتری را جلب کنیم و جنبه های مثبت آنها را برای مالکان و استفاده کنندگان محصول برجسته جلوه دهیم.
فهمیدن اینکه کاربران چگونه فکر می‌کنند و چگونه به اطلاعات حسی واکنش می‌دهند، برای طراحی ضروری است و این همان تجربه کاربری است، اما انسان به طور قلبی تمایل به برآورده شدن نیازهای خاصی دارد. ابراهیم مازلو، روانشناس آمریکایی که بین سالهای ۱۹۰۷ تا ۱۹۷۰ میزیست، مدافع برجسته نظریه شناخت مردم از دید نیازهای آنها بود، که این یکی از مشهورترین نظریه ها درباره نیازهای انسانی است که ما از آن به نام سلسله مراتب نیازهای مازلو یاد می‌کنیم. همانطور که می‌توانید از گرافیک بالا مشاهده کنید، سلسله مراتب نیازهای مازلو به شکل یک هرم نشان داده شده است تا بر پیچیدگی های روزافزون نیازهای انسانی تاکید شود.
پس زمینه هرم مازلو
سلسله مراتب نیازهای مازلو بر مبنای تحقیق از «افراد نمونه» گردآوری شده است. (چهره‌های برجسته در طول تاریخ که تأثیر قابل توجهی در درک ما از جهان داشته‌اند، مانند آلبرت انیشتین، جین آدامز، الینور روزولت و فردریک داگلاس).
مازلو این نظریه را بر ضد رویکردهای سنتی آن زمان برای مشاهده، آزمایش و تحقیق در مورد بیماری روانی یا روان نژندی ارائه کرد، تا تلاشی در جهت ارائه یک گزارش از انگیزه های انسانی بر اساس جنبه های مثبت روان شناسی انسانی انجام داده باشد. وی درباره انگیزش و شخصیت در سال ۱۹۵۴ بیان داشت:
” … بررسی نمونه های فلج، ناتوان، نابالغ و ناسالم تنها منجر به یک روانشناسی و فلسفه فلج می‌شود.”
مازلو علاوه بر تحقیق از افرادی که به آن ها نمونه می گفت، بر روی گروه خاصی از یک درصد از سالم ترین دانشجویان دانشکده هم مطالعه کرد. مازلو قصد داشت تا با تمرکز بر افراد فقط سالم، گزارشی دقیقتر ارائه کند که بتواند آن را به سایر مردمی که مشکل سلامت روانی ثابت شده ندارند بسط دهد.
سطح‌های هرم سلسه مراتب نیازهای مازلو
اساسی ترین نیازهای انسانی در پایین ترین سطح از سلسله مراتب نشان داده شده است که در واقع نیازهای فیزیولوژیکی هستند که باعث بقای فرد می‌شوند و شامل نیاز به هوا، غذا، آب و خواب می‌شوند.
بعد از نیازهای فیزیولوژیکی، نیازهای ایمنی قرار دارند، که شامل حفاظت، امنیت، قانون، ثبات و ایمنی برای عزیزان ما می‌شود.
لایه مرکزی سلسله مراتب شامل نیازهای روابط اجتماعی ما و اشتیاق به عشق و تعلق خاطر است. این لایه شامل نیاز به خانواده، مهربانی، دوستی و ارضای جنسی می‌شود.
سپس نیاز به عزت داریم، که شامل عزت نفس، اعتماد به نفس، شهرت و احترام به خود و دیگران است.
در بالاترین سطح از هرم، نیازهای مربوط به خودشکوفایی قرار دارد که به “قدرت درمانی توسط روان درمانگری – تمایل انسان به خود سازی برای شکوفا شدن توانایی‌هایش، بیان و فعال کردن تمام ظرفیت های ارگانیسم” اشاره می‌کند. (کارل راجرز، روانشناس، ۱۹۰۲-۱۹۸۷). نمونه هایی از خودشکوفایی شامل نمایش شخصیت، خلاقیت، تلاش برای روشن بینی معنوی، پیگیری دانش و تمایل به بودن به عنوان عضوی از جامعه است.
به منظور برآورده کردن همه نیازهای هرم مازلو، ابتدا باید نیازهای فیزیولوژیکی پایه برطرف شوند. واضح است که اگر غذا، خواب، پناهگاه و غیره نداشته باشیم، پس انرژی یا زمان لازم برای انجام نیازهای پیچیده تر و ثانوی را نداریم.
هنگامی که ما قادر به دستیابی به زمان و یا انرژی لازم برای برطرف کردن این نیازهای بیشتر نیستیم، آن هم به این به دلیل که در رفع نیازهای فیزیولوژیکی به طور موثر و کارآمد ناتوانیم، پس احتمال بیشتری برای تجربه کردن احساسات منفی وجود دارد.
کارهای بیشتر توسط مازلو باعث اضافه شدن چند سطح دیگر به هرم شد و در نتیجه هرم ۸ سطح به شرح زیر پیدا کرد.
با این حال، برای این دوره، ما روی پنج سطح اصلی تمرکز خواهیم کرد.
- بیولوژیکی و فیزیولوژیکی
- ایمنی
- عشق و تعلق خاطر
- عزت
- شناختی: دانش و درک، کنجکاوی، اکتشاف، نیاز به معنا و قابل پیش بینی بودن
- زیبایی: شکر و جستجو برای زیبایی، تعادل، ظاهر و غیره
- خودشکوفایی
- کمال: کمک به دیگران برای رسیدن به خودشکوفایی
پژوهشی درباره هرم سلسله مراتب نیازهای مازلو
دانیل شوکتر و همکارانش اساتید روانشناسی در دانشگاه هاروارد هستند. آن ها در سال ۲۰۱۱ بیان داشتند وقتی که ما در فهم توانایی های خود ناتوان هستیم، یا به دلیل مشکلات، در تحقق بخشیدن پتانسیل خود ناتوان هستیم، پس احتمال اینکه شاد باشیم خیلی کمتر از مردمی است که به تعادلی بین هدفها و زندگی کنونی خودشان رسیده اند.
به عنوان مثال، اگر ما دارای استعداد و از توانایی های ورزشی هستیم، اگر نتوانیم به نیازهای اساسی خود برسیم، این پتانسیل شکوفا نخواهد شد. زیرا منابع فیزیکی و فکری ما مناسب نیست.
هنری گلیمان و همکارانش در زمینه روانشناسی در پنسیلوانیا، استنفورد و ریود کالج (۲۰۱۱) اعلام کرده اند که خوشکوفایی یعنی «… کامل رسیدن به توانایی های یک فرد وخود واقعی او ».
بنابراین، طبق نظریه انگیزه انسان، احساس رضایت یا خوشبختی واقعی انسان، هنگامی به دست می آید که ما توانایی پتانسیل واقعی خود را درک کنیم. و این تنها زمانی ممکن است که نیازهای فیزیولوژیکی برطرف شده باشند.
رابطه سلسله مراتب نیازهای مازلو و طراحی
نیازهای کاربر تفاوتی با نیازهای ما به عنوان انسان نمی‌کند. نیازهای کاربران را می توانیم از روی هرم مازلو تشخیص دهیم.
تبلیغات یکی از واضح ترین مثال های سلسله مراتب نیازهای مازلو است که به طراحی الهام می‌بخشد. محصولاتی را که با استفاده از مدل های مرد و/یا زن تبلیغ نمی شوند، می توان سریع تر معرفی کرد. این قدرت نیازهای انسان را نمایش می دهد، حتی وقتی که پیوندی واقعی بین یک محصول و یکی از نیازهای فیزیولوژیکی پایه وجود ندارد.
این امر برخی تبلیغ کنندگان را از نمایش آن تبلیغ منصرف نمی کند، و همچنان می‌خواهند تا توجه ما را جلب کنند و پول ما را از جیبمان بیرون بکشند. تلاش ریچارد برانسون برای گرفتن بخشی از از بازار نوشابه، تحت نام ویرجین کولا، ناکام ماند، زیرا طراحی بطری آن بر اساس شکل بدن پاملا اندرسون انجام شده بود.
همچنین شما باید نیازهای انسانی را زمانی که سعی می کنید جنبه های مثبت محصولات خود را برجسته کنید، در نظر بگیرید. به عنوان نمونه، اگر محصول شما نوشیدنی است، به کار بردن تصاویر و متن هایی که توجه کاربر را با برای رفع تشنگی جلب می کنند، می‌تواند به جذابیت محصول شما بیفزاید.
به همین ترتیب، یک بسته تور مسافرتی، می تواند خیلی جذاب تر به نظر برسد اگر مردمی را نشان دهید که در حال غذا خوردن و نوشیدنی هستند (دو نیاز فیزیکی).
صرف نظر از محصولی که در حال کار بر روی آن هستید، باید برخی از نیازهای انسانی شامل نیازهای فیزیولوژیکی، ایمنی، عشق و تعلق خاطر، عزت یا نیاز به خودشکوفایی، توسط آن برطرف شوند؛ اما اگر هیچ نیازی را برطرف نمی‌کند، احتمالن باید پروژه دیگری را شروع کنید.
-
خلاصه
آبراهام مازلو یکی از برجسته ترین نظریه‌های انگیزه انسانی را با «سلسله مراتب نیازمندی ها» ارائه داده است، که حکایت از شناخت عمیق وی در زمینه روانشناسی دارد.
مازلو درباره افرادی از گذشته مانند آلبرت انیشتین و الینور روزولت، به همراه دانش آموزان کالج نخبگان تحقیق و پژوهش کرد. پس از این مطالعات، سلسله مراتب نیازها را ایجاد کرد که شامل پنج گروه متمایز از نیازها است: فیزیولوژیکی، ایمنی و امنیت، عشق و تعلق خاطر، عزت، و خودشکوفایی.
برای رسیدن به شادی، ابتدا باید نیازهای فیزیولوژیکی خود را برآورده سازیم.
ناتوانی در انجام این کار ما را از اختصاص زمان و انرژی مورد نیاز برای برآورده ساختن نیازهای پیچیده تر مانع می‌سازد. به عنوان طراح، باید نوع نیازهایی که با محصول خودمان قصد برطرف سازی آن ها را داریم را در نظر بگیریم، تا توجه مشتری را جلب کنیم و جنبه های مثبت آن ها را برای مالکان و استفاده کنندگان محصول برجسته جلوه دهیم.